Roze ouderen

“Liefde overkomt je.”

Juni is Pride Month! Bij gelukkig ouder worden hoort jezelf kunnen zijn, in alle omstandigheden. Voor veel regenboog ouderen is dit helaas nog niet heel vanzelfsprekend. Zij zijn opgegroeid in een periode waarin seksuele- en genderidentiteiten die afwijken van de cis-hetero norm helaas nog lang niet zo geaccepteerd waren als nu. Wij spraken met onze cliënten Gemma (77) en Ineke (81) over hun partnerschap, de reacties van vrienden en familie en de acceptatie vanuit de Katholieke Kerk.

Gemma en Ineke zijn 35 jaar samen. “We zijn allebei getrouwd geweest”, zegt Gemma. “Ik heb vier kinderen, waarvan er één helaas is overleden. Ineke heeft twee kinderen. Een van mijn zoons is getrouwd met een dochter van Ineke en zij hebben samen twee zonen. Dus op die manier hebben wij gezamenlijk twee kleinkinderen.” De dames glimlachen naar elkaar.

Gemma en Ineke kenden elkaar al een tijdje, maar de vonk sloeg over toen zij samen leiding gaven bij de scouting club. “We waren niet op zoek, het overkwam ons gewoon.” Gemma geeft aan dat dit ook te maken had met het feit dat beide hun huwelijken niet goed verliepen. Toch heeft zij nooit het gevoel gehad dat er iets niet klopte aan haar seksualiteit toen zij nog getrouwd was met een man. Zij denkt daarom dat zij wellicht biseksueel is, maar belangrijk vindt zij het niet. Hetzelfde geldt voor Ineke. “Je wordt verliefd op een persoon”, zegt Ineke.

Erkenning

De kinderen zijn gelukkig erg positief over hun samenzijn, maar dit gold niet voor alle familieleden. Ineke werd met open armen ontvangen door de familie van Gemma, maar Gemma is nooit geaccepteerd door de familie van Ineke. Dit terwijl Ineke’s zus later ook een vrouw als partner kreeg. “Ze wilden niet nog een dochter verliezen”, legt Ineke uit. Uiteindelijk was er slechts één familielid dat haar relatie met Gemma accepteerde, en dit was haar vader. Ondanks dat hij vroeger tamelijk verhit de vraag had gesteld of zij lesbisch was toen zij met regelmaat vrouwelijke collega’s mee naar huis nam. “Toevallig had dit enkel te maken met het feit dat ik vrijwel alleen vrouwelijke collega’s had”, zegt Ineke lachend.

Het moment dat Ineke’s vader Gemma accepteerde, zal Ineke nooit vergeten. “Hij zat toen al in een verzorgingshuis en was rolstoelgebonden. We brachten hem naar de gemeenschappelijke zaal, en toen zei hij tegen iemand van het personeel: ‘Dit zijn mijn dochter en haar vriendin’. Dat voelde echt als erkenning.”

Gemma en Ineke hebben ook veel vrienden verloren, maar hier zijn zij niet meer rouwig om. “Echte vrienden houden immers van je zoals je bent. We hebben samen een nieuw leven opgebouwd en een hele hoop nieuwe vrienden gemaakt. Veel van deze vrienden behoren ook tot de LHBTQIA+ community. Aan het begin van onze relatie gingen we namelijk veel op onderzoek uit, we waren nieuwsgierig naar de community waar wij vanaf dat moment onderdeel van uitmaakten.” Zowel Gemma als Ineke vindt het prettig om niet alleen hetero vrienden te hebben. “Onze vrienden uit de community durven meer open te zijn, de gesprekken zijn hierdoor dieper en leuker. Je verstaat elkaar beter.”

LHBTQIA+ en de Kerk

Een andere community waar zij toe behoren, is de kerkgemeenschap. Ondertussen is iedereen aan de relatie van Gemma en Ineke gewend, maar dat is niet altijd zo geweest. “Aan het begin verliep het contact moeizaam. Als wij ergens samen aan een tafel zaten, werd deze tafel vermeden en zaten we alleen”, zegt Ineke. “Maar Gemma kregen ze niet klein. Zij stapte gewoon op de man af en vroeg of wij aan tafel mochten zitten bij de rest. Dit hebben we toen vaker gedaan.” Gemma zegt, “Uiteindelijk is het hun probleem, niet mijn probleem.”

Toen het homohuwelijk eenmaal gelegaliseerd werd zijn Gemma en Ineke een geregistreerd partnerschap aangegaan. Daarna hebben zij de zegen gevraagd bij de Katholieke Kerk en deze ook gekregen. “God creëerde de mens en zag dat het goed was”, zegt Gemma. “Dus waarom zou Hij onze liefde niet accepteren?” Ineke vult met een knipoog aan, “Als God al een Hij is. Je weet maar nooit!”

Ondanks de stroeve start, doet de kerkgemeenschap haar best om de LHBTQIA+ community onder de aandacht te brengen. Toen Gemma en Ineke nog maar kort samen waren, werd hen gevraagd een bijeenkomst te organiseren over homoseksualiteit. “Dat was natuurlijk heel spannend voor ons. Maar uiteindelijk zijn er wel 60 geïnteresseerden op afgekomen! De toenmalig pastoor vond het schitterend, hij was zelf ook roze.”

Een veilige plek voor regenboog ouderen

Gemma en Ineke zien dat de nieuwe generatie al veel meer open is over andere gender- en seksuele identiteiten. “In onze jeugd werd er niet over gesproken. Niet met familie of vrienden, en ook niet op school. Je was gewoon hetero.” Helaas durven veel mensen uit hun generatie ook nog steeds niet uit de kast te komen, of ze gaan zelfs terug de kast in wanneer hun partner overlijdt en zij naar een verzorgingshuis moeten. Gemma en Ineke geven toe dat zij ook niet weten of zij open durven te blijven over hun seksualiteit als zij naar een verzorgingshuis moeten. “Want met wie moet je er dan over praten?”

Wij vroegen hen hoe zij denken dat de zorg veiliger en toegankelijker kan worden voor regenboog ouderen. “Het belangrijkste is om de hetero norm los te laten. Je moet niet zomaar uitgaan van iemands seksuele identiteit of genderidentiteit.” Gelukkig zijn er steeds meer verzorgingshuizen die een zogeheten ‘roze loper’ krijgen wanneer zij er alles aan doen om de omgeving veilig en prettig te maken voor regenboog ouderen. “Dus mochten wij ooit in een verzorgingshuis belanden”, Ineke klopt af, “dan zouden we graag daar terecht komen.”

Wij bedanken hen voor deze mooie blik in hun leven en kijken uit naar een toekomst waarin iedereen zichzelf kan en durft te zijn!

Misschien is dit ook wat voor jou?

Heb jij een tip of een leuk nieuwtje? Mail de redactie!

Start chat
Chat met ons
Scan de code
Miriam - Regio Coördinator
Hallo 👋
Welkom op onze website! Kunnen wij je ergens mee helpen of heb je een vraag over de diensten die wij leveren? Stel je vraag hier en we komen er zo spoedig mogelijk op terug. Op werkdagen reageren wij binnen 24 uur.